Қазіргі заман жеткіншектерінің өзіндік бағалау ерекшеліктері

Авторы

  • Қуаныш Алматай Педагог-психолог, әлеуметтік білім магистрі, «Болашақ» Халықаралық бағдарламасының стипендианты, Қарасай ауданы, Әл-Фараби атындағы мамандандырылған лицей https://orcid.org/0000-0002-1611-4884
  • Умирзакова Гулзар Куанышовна Педагог-психолог, әлеуметтік ғылымдар магистрі, Жамбыл ауданы, Ұзынағаш ауылы, «Абай атындағы гимназия мектебі» КММ https://orcid.org/0000-0003-4442-1440

DOI:

https://doi.org/10.63034/esr-87

Ключевые слова:

жеткіншектік кезең, өзіндік сана, өзіндік бағалау, «Мен» бейнесі, мінез-құлықтық автономия, құрбылармен қарым-қатынас

Аннотация

Қазіргі қоғамдағы әлеуметтік-экономикалық өзгерістер келешек ұрпақтың тұлғалық қалыптасу процесі мен олардың әлеуметтік-психологиялық бейімделу деңгейіне айтарлықпай ықпал етуде. Бұл әсіресе ішкі қарама-қайшылықтармен сипатталатын жеткіншектік кезеңде орын алады.Жеткіншектік кезең өзіндік сана мен мінез-құлықтың қалыптасуы, өзіндік бағалау мен өзіндік қатынастың дербес, тәуелсіз жүйесінің  өңделуі. Осындай жағдайлар дамудың осы кезеңіндегі өзіндік бағалау мәселесіне кеңінен тоқталуға негіз болды. Сонымен  қатар, түрлі психологиялық және әлеуметтік факторлармен қатар, өзіндік бағалау баланың әлеуметтенуі мен қоғамдық мінез-құлық нормаларының қалыпты жүзеге асуына зор ықпал етеді.Мақалада қазіргі заман жеткіншектерінің тұлғалық дамуындағы психологиялық ерекшеліктеріне, «өзіндік бағалау» түсінігінің мәні, құрылымы мен қызметтеріне теориялық талдау жасалып, сол теориялық білімнің негізінде өзіндік бағалаудың құрылымдық үлгісі құрылды және оқыту мен тәрбиелеудің қазіргі жағдайындағы жеткіншектердің өзіндік бағалау ерекшеліктері анықталды.  Соның негізінде 7-10 сынып оқушыларының өзіндік бағалау ерекшеліктері қарастырылды. Сонымен қатар, бұл ғылыми жұмыстың отбасында жеткіншектердің өзара қатынасы мен өзара түсіністігін жақсарту мақсатында және жеткіншектермен жұмыс істейтін педагогикалық кадрларды даярлау ісінде қолданылу қажеттілігі зор болып табылады.

Библиографические ссылки

Краковский А.П. О подростках.-М.:Прогресс, 1970. – 272 с.

Драгунова Т.В., Эльконин Д.Б. Возрастные и индивидуальные особенности младших подростков. - М.: Hаука, 1967. – 156 с.

Раис Ф. Психология подросткового и юношеского возраста.-СПб.: Питер, 1999.-296 с.

Пиаже Ж. Речь и мышление. – М.: Просвещение, 1932. – 92 с.

Друганова Т.В. Подросток. – М.: Эксмо-Пресс, 1976. – 96 с.

Божович Л.И. Избранные психологические труды.-М.: Просвещение, 1995. – 352с.

Кулагина И.Ю. Возрастная психология. – М.: Эксмо-Пресс, 1997. – 176с.

Рубин А.А. Генезис и структура самосознания личности. Автореф.дисс. ... канд.психол.наук. – Л., 1979. - 219с.

Чеснокова И.И. Проблема самосознания в психологии. – М.: Эксмо-Пресс, 1977. – 144с.

Липкина А.И. Самооценка школьника. – М.: Эксмо-Пресс, 1976. – 94с.

Савонько Е.И. Оценка и самооценка как мотивы поведения школьников разного возраста // Вопросы психологии. – 1969. - №4.-С.107-117.

Маслова Е.А. Психологическая природа самооценки, место самооценки в структуре самосознания личности: Автореф. ... канд.психол.наук.-Новосибирск, 2000.-123с.

Соловьева А.Е. Самоценка как фактор воспитания в юношеском возрасте: Автореф. ... дисс.канд.пед.наук.-М., 1973.-19с.

Будасси С.А. Способ исследования количественных характеристик личности в группе//Вопросы психологии.-1977.-№2.-С.133-143

Загрузки

Опубликован

2024-04-19

Как цитировать

Алматай, Қ., & Умирзакова, Г. (2024). Қазіргі заман жеткіншектерінің өзіндік бағалау ерекшеліктері. Евразийский Научный Обзор - Международный рецензируемый мультидисциплинарный журнал., 2(1), 140–148. https://doi.org/10.63034/esr-87

Выпуск

Раздел

Научные статьи

Категории